farklı dinlerde allah’ın ya da tanrı'nın yaratılışı ile ilgili çeşitli inançlar bulunmaktadır. bu inançları, yüksek inanan sayısından düşük inanan sayısına göre sıralayarak açıklayalım:
1. hristiyanlık
i̇nanan sayısı: yaklaşık 2.3 milyar
allah’ın yaratılışı: hristiyanlıkta tanrı, ezeli ve ebedidir; yaratılmamıştır. üçlü birlik (baba, oğul, kutsal ruh) inancı mevcuttur ve tanrı, her şeyin yaratıcısıdır.
2. i̇slam
i̇nanan sayısı: yaklaşık 1.9 milyar
allah’ın yaratılışı: i̇slam'a göre allah, ezeli ve ebedidir; yaratılmamıştır ve tektir (tevhid inancı). tüm kainatın yaratıcısı ve her şeye kadir olandır.
3. hinduizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 1.2 milyar
allah’ın yaratılışı: hinduizm'de tanrı (brahman) sonsuz ve yaratılmamıştır. evrenin döngüsel olarak yaratılıp yok edildiğine inanılır. tanrının birçok formu (brahma, vishnu, shiva vb.) vardır.
4. budizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 520 milyon
allah’ın yaratılışı: budizm'de geleneksel bir tanrı inancı yoktur. budistler, doğaüstü varlıklara inanabilirler, ancak evrenin yaratılışı ile ilgili merkezi bir tanrı inancı bulunmaz.
5. sihizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 30 milyon
allah’ın yaratılışı: sihizm'de tanrı (waheguru) ezeli, ebedi ve tektir. tanrı yaratılmamış olup, her şeyin yaratıcısıdır.
6. yahudilik
i̇nanan sayısı: yaklaşık 14 milyon
allah’ın yaratılışı: yahudilikte tanrı (yahve) ezeli ve ebedidir; yaratılmamıştır. tek tanrı inancı vardır ve tanrı, tüm evrenin yaratıcısıdır.
7. jainizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 4.5 milyon
allah’ın yaratılışı: jainizm'de tanrı kavramı yerine evrensel yasalar ve karma inanışı vardır. evrende yaratıcı bir tanrı figürü yoktur.
8. şintoizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 4 milyon
allah’ın yaratılışı: şintoizm'de tanrı (kami) kavramı bulunur. kami'ler doğanın, ataların ve belirli yerlerin ruhlarıdır. evrensel bir yaratıcı tanrı yoktur.
9. taoizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 12 milyon
allah’ın yaratılışı: taoizm'de tanrı kavramı bulunmaz. tao, evrenin kaynağı ve yasasıdır. tao, yaratılmamış ve sonsuzdur.
10. zerdüştlük
i̇nanan sayısı: yaklaşık 120 bin
allah’ın yaratılışı: zerdüştlükte ahura mazda tek tanrı olarak kabul edilir. ahura mazda yaratılmamış, ezeli ve ebedidir.
11. baha'i i̇nancı
i̇nanan sayısı: yaklaşık 8 milyon
allah’ın yaratılışı: baha'i inancında tanrı (allah) yaratılmamış, ezeli ve ebedidir. tanrı, her şeyin yaratıcısı ve her şeye kadirdir.
12. sikh dharma
i̇nanan sayısı: yaklaşık 3 milyon
allah’ın yaratılışı: sikh dharma'da tanrı (ek onkar) ezeli, ebedi ve tektir. tanrı yaratılmamış olup, her şeyin yaratıcısıdır.
13. spiritüalizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 15 milyon
allah’ın yaratılışı: spiritüalizmde evrensel bir ruh ya da ilahi güç inancı vardır, ancak bu güç yaratılmamış, ezeli olarak kabul edilir.
14. caynacılık
i̇nanan sayısı: yaklaşık 4 milyon
allah’ın yaratılışı: caynacılıkta tanrı kavramı yoktur, ancak ruhlar (jiva) ve karmaya inanılır. ruhlar yaratılmamış, ezeli olarak kabul edilir.
15. vika
i̇nanan sayısı: yaklaşık 1 milyon
allah’ın yaratılışı: vika'da tanrılar ve tanrıçalar (çift yönlü tanrıça ve tanrı) bulunur. bu varlıklar doğanın bir parçası olarak kabul edilir ve yaratılmamışlardır.
16. bahailik
i̇nanan sayısı: yaklaşık 8 milyon
allah’ın yaratılışı: bahailikte allah, yaratılmamış, ezeli ve ebedidir. her şeyin yaratıcısıdır.
17. rastafaryanizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 1 milyon
allah’ın yaratılışı: rastafaryanizmde tanrı (jah) olarak adlandırılır ve yaratılmamış olarak kabul edilir. tanrı her şeyin yaratıcısıdır.
18. falun dafa
i̇nanan sayısı: yaklaşık 70 milyon
allah’ın yaratılışı: falun dafa'da doğrudan bir tanrı inancı yoktur. kozmik yasa ve evrensel prensipler (doğruluk, merhamet, hoşgörü) kabul edilir.
19. druidizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 30 bin
allah’ın yaratılışı: druidizmde doğa ruhlarına ve evrensel bir ruha inanılır. yaratıcı tanrı kavramı net değildir.
20. asatru
i̇nanan sayısı: yaklaşık 20 bin
allah’ın yaratılışı: asatru'da i̇skandinav tanrıları (odin, thor, freya vb.) bulunur. bu tanrılar doğanın bir parçası olarak kabul edilir ve yaratılmamışlardır.
bu sıralama, dünya genelinde dini inançlara göre tanrı’nın yaratılışı konusundaki farklı inançları kısaca özetlemektedir.
1. hristiyanlık
i̇nanan sayısı: yaklaşık 2.3 milyar
allah’ın yaratılışı: hristiyanlıkta tanrı, ezeli ve ebedidir; yaratılmamıştır. üçlü birlik (baba, oğul, kutsal ruh) inancı mevcuttur ve tanrı, her şeyin yaratıcısıdır.
2. i̇slam
i̇nanan sayısı: yaklaşık 1.9 milyar
allah’ın yaratılışı: i̇slam'a göre allah, ezeli ve ebedidir; yaratılmamıştır ve tektir (tevhid inancı). tüm kainatın yaratıcısı ve her şeye kadir olandır.
3. hinduizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 1.2 milyar
allah’ın yaratılışı: hinduizm'de tanrı (brahman) sonsuz ve yaratılmamıştır. evrenin döngüsel olarak yaratılıp yok edildiğine inanılır. tanrının birçok formu (brahma, vishnu, shiva vb.) vardır.
4. budizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 520 milyon
allah’ın yaratılışı: budizm'de geleneksel bir tanrı inancı yoktur. budistler, doğaüstü varlıklara inanabilirler, ancak evrenin yaratılışı ile ilgili merkezi bir tanrı inancı bulunmaz.
5. sihizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 30 milyon
allah’ın yaratılışı: sihizm'de tanrı (waheguru) ezeli, ebedi ve tektir. tanrı yaratılmamış olup, her şeyin yaratıcısıdır.
6. yahudilik
i̇nanan sayısı: yaklaşık 14 milyon
allah’ın yaratılışı: yahudilikte tanrı (yahve) ezeli ve ebedidir; yaratılmamıştır. tek tanrı inancı vardır ve tanrı, tüm evrenin yaratıcısıdır.
7. jainizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 4.5 milyon
allah’ın yaratılışı: jainizm'de tanrı kavramı yerine evrensel yasalar ve karma inanışı vardır. evrende yaratıcı bir tanrı figürü yoktur.
8. şintoizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 4 milyon
allah’ın yaratılışı: şintoizm'de tanrı (kami) kavramı bulunur. kami'ler doğanın, ataların ve belirli yerlerin ruhlarıdır. evrensel bir yaratıcı tanrı yoktur.
9. taoizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 12 milyon
allah’ın yaratılışı: taoizm'de tanrı kavramı bulunmaz. tao, evrenin kaynağı ve yasasıdır. tao, yaratılmamış ve sonsuzdur.
10. zerdüştlük
i̇nanan sayısı: yaklaşık 120 bin
allah’ın yaratılışı: zerdüştlükte ahura mazda tek tanrı olarak kabul edilir. ahura mazda yaratılmamış, ezeli ve ebedidir.
11. baha'i i̇nancı
i̇nanan sayısı: yaklaşık 8 milyon
allah’ın yaratılışı: baha'i inancında tanrı (allah) yaratılmamış, ezeli ve ebedidir. tanrı, her şeyin yaratıcısı ve her şeye kadirdir.
12. sikh dharma
i̇nanan sayısı: yaklaşık 3 milyon
allah’ın yaratılışı: sikh dharma'da tanrı (ek onkar) ezeli, ebedi ve tektir. tanrı yaratılmamış olup, her şeyin yaratıcısıdır.
13. spiritüalizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 15 milyon
allah’ın yaratılışı: spiritüalizmde evrensel bir ruh ya da ilahi güç inancı vardır, ancak bu güç yaratılmamış, ezeli olarak kabul edilir.
14. caynacılık
i̇nanan sayısı: yaklaşık 4 milyon
allah’ın yaratılışı: caynacılıkta tanrı kavramı yoktur, ancak ruhlar (jiva) ve karmaya inanılır. ruhlar yaratılmamış, ezeli olarak kabul edilir.
15. vika
i̇nanan sayısı: yaklaşık 1 milyon
allah’ın yaratılışı: vika'da tanrılar ve tanrıçalar (çift yönlü tanrıça ve tanrı) bulunur. bu varlıklar doğanın bir parçası olarak kabul edilir ve yaratılmamışlardır.
16. bahailik
i̇nanan sayısı: yaklaşık 8 milyon
allah’ın yaratılışı: bahailikte allah, yaratılmamış, ezeli ve ebedidir. her şeyin yaratıcısıdır.
17. rastafaryanizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 1 milyon
allah’ın yaratılışı: rastafaryanizmde tanrı (jah) olarak adlandırılır ve yaratılmamış olarak kabul edilir. tanrı her şeyin yaratıcısıdır.
18. falun dafa
i̇nanan sayısı: yaklaşık 70 milyon
allah’ın yaratılışı: falun dafa'da doğrudan bir tanrı inancı yoktur. kozmik yasa ve evrensel prensipler (doğruluk, merhamet, hoşgörü) kabul edilir.
19. druidizm
i̇nanan sayısı: yaklaşık 30 bin
allah’ın yaratılışı: druidizmde doğa ruhlarına ve evrensel bir ruha inanılır. yaratıcı tanrı kavramı net değildir.
20. asatru
i̇nanan sayısı: yaklaşık 20 bin
allah’ın yaratılışı: asatru'da i̇skandinav tanrıları (odin, thor, freya vb.) bulunur. bu tanrılar doğanın bir parçası olarak kabul edilir ve yaratılmamışlardır.
bu sıralama, dünya genelinde dini inançlara göre tanrı’nın yaratılışı konusundaki farklı inançları kısaca özetlemektedir.
